Türkçe çizgi roman okumak, yabancı çizgi roman okumaya göre bazı farklılıklar taşıyor. Bu farklılıkların da en başında çizgi romanların yurt dışından çıktıktan daha geç tarihte Türkçe basılması, basıldığında ise genellikle çıkan sayıların toplanıp cilt haline getirilerek satılması ve tabi ki her sayının Türkçe sunulmaması geliyor.
Haliyle bu saydıklarım da Türkçe çizgi roman takip etmeyi biraz zorlaştırabiliyor. Bu sebeple Türkçe çizgi roman okumak isteyip kafası karışanlar için okuma rehberleri hazırlamaya karar verdik.
Bu ilk yazı olduğu için okuma rehberleri nasıl olacak, biraz ona da değinmek istiyorum.
‘‘Bahsi geçen karakterin/karakterlerin Türkçe maceralarını okumaya hangi sırayla başlamalısınız? Bu kitapları kim basıyor ve nerelerden edinebilirsiniz?’’ tarzı sorulara cevap verirken, kitaplar hakkında okuma zevkinizi bozmayacak kısa bilgiler vermeye çalışacağım.
Hazırlayacağım bu rehberlere de Daredevil ile başlamak istedim. Çünkü ben de son zamanlarda epey Daredevil okudum, hazır bilgiler tazeyken okuma rehberlerine başlangıç da bu karakterle oldu.
AltEvren’de çizgi romanları ağırlıklı olarak yayımlandıkları dilde veya İngilizce çevirileri üzerinden ele alıyoruz. Bununla birlikte, elimizden geldiğince Türkçe çizgi roman okumayı tercih edenlere faydalı olacak bilgiler de paylaşmaya çalışıyoruz.
Bu listede gördüğünüz okuma listesi, Daredevil’in Türkçe olarak yayımlanmış çizgi romanlarını merkeze koyuyor.
Daredevil – Sarı
Yazar: Jeph Loeb
Çizer: Tim Sale
İçerdiği sayılar: Daredevil – Yellow #1-6
Sayfa sayısı: 160
Jeph Loeb & Tim Sale ikilisinin önderliğinde çıkan Marvel’ın Renkler serisinde yer alan bu kitap, Daredevil’ın iç dünyasına yoğunlaşıyor. Daredevil’ın ilk ortaya çıkışının yeniden yorumlandığı bu hikayede kahramanımızın birlikte çalıştığı başka süper kahramanlara, başlarda sarı renk olan kostümünün kırmızı renge dönüşümüne ve Matt Murdock’ın Karen Page ile olan aşkının başlangıcına tanık oluyoruz.
Aslında böyle bir sıralama olmasa da, kronolojik olarak geçtiği zaman birbirine yakın olduğu için aşağıda değineceğim Daredevil – Korkusuz çizgi romanından sonra Daredevil – Sarı’yı okuyabilirsiniz. Karakterin orijinininden sonra, ilk yıllarını okumak daha keyifli olabilir. Ama tabi bu iki hikayenin peşi sıra gerçekleştiği anlamına gelmiyor, sadece Türkçe Daredevil okuyanlar için, okumayı daha keyifli hale getireceğini düşündüğüm bir tavsiye.
Daredevil / Punisher
Yazar: Charles Soule
Çizer: Szymon Kudranski, Reilly Brown, Mast, Jim Charalampidis
İçerdiği Sayılar: Daredevil / Punisher (2016) #1-4
Adalet tanımı çok farklı olan iki karakterin, Daredevil ile Punisher’ın mücadelesini konu alıyor. Matt Murdock’ın adalet önüne çıkarıp, hak ettiği cezayı almasını istediği bir suçluyu Punisher ise öldürerek cezalandırmak istiyor. Daha çok aksiyon odaklı bir hikaye olduğu için çok fazla derinlik aramayacağımız bir eser bu.
Bu iki karakterin yanında Daredevil’ın yardımcısı Blindspot’u da gördüğümüz bu kitabı aksiyon hikayeleri ve farklı karakterlerin ortak maceralarını okumayı sevenler için önerebilirim.
Daredevil – Korkusuz
Yazar: Frank Miller
Çizer: John Romita Jr.
İçerdiği sayılar: Daredevil: The Man Without Fear #1-5
Sayfa sayısı: 160
Daredevil’ın yaratıcısı Frank Miller değil, fakat yazarın Batman’den sonra en çok Daredevil ile özdeşleştiği söylenebilir. Yazdığı Daredevil hikayeleri çoğu kesimce beğenilir, ki bu beş sayılık Daredevil’ın orijinini anlatan hikaye de Miller’ın en iyi işlerinden biri olarak gösterilir. Matt Murdock’ın nasıl kör olduğunun, Daredevil isminin nereden geldiğinin, kör olmasına sebep olan kazada kazandığı süper güçleri kontrol etmeyi nasıl öğrendiğinin cevaplarını alırken; Elektra ve Kingpin gibi Daredevil çizgi romanlarındaki önemli figürlerin geçmişine de tanık oluyoruz.
Daredevil okumaya başlamak için bu kitap gayet iyi bir başlangıç olur. Karakter hakkında çok bir bilginiz yoksa ve karaktere ilgi duyuyorsanız, onu tanımak için okuyacağınız güzel bir çizgi roman olduğunu düşünüyorum. Tabi ki sadece Daredevil’ı yeni keşfedenler için değil, kendisine aşina olanların da okurken keyif alabileceği bir hikaye.
Daredevil – Bendis / Maleev Serisi
Yazar: Brian Michael Bendis
Çizer: Alex Maleev
Cilt sayısı: 10
İçerdiği sayılar: Daredevil vol.2 #25-81
- Cilt: İkinci Adam
- Cilt: İfşa
- Cilt: Ayaktakımı
- Cilt: Çetin Ceviz
- Cilt: İmgelem*
- Cilt: Mahallenin Kralı
- Cilt: Black Widow
- Cilt: Altın Çağ
- Cilt: Kaideler
- Cilt: Murdock Belgeleri
(*İmgelem cildi, bu serinin hikayesinden biraz bağımsız. Altıncı ciltte hikayeye dahil olan Maya karakterini tanımamız için yazılmış.)
Öncelikle seri hakkında şöyle bir bilgi vererek başlamak istiyorum. Daha önce 2004 yılında Arkabahçe’nin çıkarmaya başladığı bir Daredevil serisi vardı. Bu seri 4 ciltlikti ve Daredevil (vol.2’nin) ilk 24 sayısını kapsıyordu. Yani şu anda da bahsettiğim, güncel serinin öncesindeki 24 sayıyı. Fakat sonra beklenen ilgiyi alamamış olacaklar ki seri iptal edilmiş ve bu dört ciltten sonra devamı gelmemiş. Ta ki, 2014 yılına kadar.
Netflix’in çıkardığı Daredevil dizisi beğenilen bir yapımdı ve bu diziyle beraber Daredevil karakteri de popülerleşiyor, insanların ona olan ilgisi artıyordu. Arkabahçe de bunun üzerine yarım bırakmış olduğu Daredevil serisini tekrar yayımlamaya başladı.
Ama daha önce bastıkları 4 sayıyı tekrar basıp, 5. ciltten devam etmek yerine; Daredevil vol.2’nin 25. sayısından itibaren yeni bir seri çıkartmayı tercih ettiler. Eğer ‘‘İlk 24 sayıyı okumadım, okumadan nasıl anlayacağım?’’ tarzı düşüncelere kapıldıysanız, kapılmayın. Çünkü güncel seriye sadık kalarak da hikayeyi anlayabilirsiniz (kendimden biliyorum). Zaten eğer böyle olmasaydı yayınevi de eski serisini devam ettirerek yayımlardı. Ama koleksiyon yapmak, o 24 sayıyı da okumak, onları illa almak istiyorsanız araştırdım, sahaf dükkanlarında veya ikinci el kitap satan yerlerde bulabilirsiniz. Ama tekrar belirteyim, hikayeyi anlamak için okumanıza gerek yok.
Bu bilginin ardından seriyi konuşacak olursak, gerçekten çok başarılı bulduğum bir seri. Girişte neden Daredevil ile başladığımı söylerken değindiğim yeni bitimiş olduğum seri de bu seri.
10 ciltlik bir seriden, uzun bir maceradan bahsediyoruz. Doğal olarak seri tek bir konu üzerinden ilerlemiyor, hikaye içinde pek çok olay yer alıyor. Ama temel olarak kısaca değinecek olursak; Matt Murdock’ın ifşa olmasıyla başlayan sorunlar silsilesi ve beraberinde yaşadığı sıkıntılar, Kingpin ve Hell’s Kitchen’ın suç dünyasındaki taht oyunları, Daredevil kimliğinin Matt Murdock’ın özel hayatına etkisi gibi konular ele alınırken; Marvel dünyasından pek çok kahraman da seride yer alıyor.
2003 yılında Eisner Ödülü kazanan bu seriyi, Daredevil’ın süper kahramanlık maceralarının yanı sıra psikolojisinin de irdelendiği bir hikaye okumak isteyenler için mutlaka öneriyorum. Eğer bu seri hakkında daha ayrıntılı bir inceleme okumak istiyorsanız, yazdığım şu yazıya da bir bakabilirsiniz:
Daredevil – Brubaker / Lark Serisi
Yazar: Ed Brubaker
Çizer: Michael Lark
Cilt Sayısı: 1*
İçerdiği Sayılar: Daredevil vol.2 #82-105*
(*Henüz yeni çıkmaya başlayan bir seri ve daha ilk cildi yayımlandı. Devam ettikçe bu bilgileri de güncelleyeceğim.)
- Cilt: Şeytanın İçi ve Dışı
- Cilt: Şeytanın İçi ve Dışı
- Cilt: Ödenecek Bedel
- Cilt: Ödenecek Bedel – İkinci Bölüm
Daredevil vol.2’nin 82. sayısıyla beraber bayrağı Ed Brubaker & Michael Lark ikilisi devralıyor. Arkabahçe de Daredevil vol.2’nin devamı olduğu için yukarıda bahsettiğim seriye devam etmek yerine, bu ikilinin Daredevil’ını yeni bir seri olarak yayımlamaya başlamış. Bence mantıklı bir karar. Bendis’in yazdığı, Maleev’in çizdiği serinin müthiş finalinden sonra neler yaşandığını merak edenler için oldukça cezbedici bir seri.
Daha ilk cildi çıktığı için hikaye hakkında konuşmak için çok erken. Dolayısıyla şu anlık bu seri hakkında pek fazla bilgi veremeyeceğim ama ilerleyen zamanlarda yeni ciltler çıktıkça, okuyup güncellemeler ekleyeceğim.
Yukarıda bahsetmiş olduğum tüm kitapları çoğu çizgi roman satan internet sitesinde veya çizgi roman dükkanında rahatlıkla bulabilirsiniz. Bu yazıda sadece Daredevil’ın Türkçe çizgi romanlarına topluca yer verip, nasıl okuyabileceğinize değindiğim için ayrı ayrı detaylı bir inceleme yapmak yerine, biraz kısa olarak konularına değinmeye çalıştım.
Son olarak da aslında bu hikayelerin yayımlandığında böyle bir sıralama olmasa da okurken kronolojik bir sıraya göre gittiğinizde daha çok keyif alabileceğinizi düşündüğümden, Türkçe hikayelerinin bir okuma sırasını yapmak istedim. Ama dediğim gibi bu hikayeler yayımlanırken böyle bir sıralamaya göre yayımlanmadı. Sadece karaktere yeni başlayanlar atıyorum Brubaker’ın serisiyle başlarlarsa çok bir şey anlayamayabileceğinden böyle bir tavsiyenin iyi olacağını düşündüm.
- Daredevil – Korkusuz
- Daredevil – Sarı
- Daredevil – Bendis & Maleev Serisi
- Daredevil – Brubaker & Lark Serisi
Daredevil / The Punisher, bağımsız bir hikaye olduğundan ve öncesinde/sonrasında bir yere bağlanmadığından bu sıralamaya dahil etmedim. İki karaktere de aşinaysanız istediğiniz zaman okuyabilirsiniz.