Hangi ilgi alanı üzerine olursa olsun bir şeyleri listelemek, belli bir kümenin ögelerini belirleyip kendi aralarında sıralama yapmak keyifli aktiviteler. Gelgelelim biz AltEvren’de pek fazla liste yazısı çıkarmıyoruz. Çıkaracağımız zaman da ortaya konan ürünün bir amaca hizmet etmesi gerektiğini hissediyoruz. Bununla ilgili dilerseniz yaklaşımımızı daha detaylı bir şekilde açıklayan Çizgi Roman Okuma Listeleri başlıklı bilgi yazısına göz atabilirsiniz. Bugüne dek hazırladıklarımızın en büyüğü olacak “En İyi 25 Modern Marvel Çizgi Romanı” listemizin tanımını da bu yaklaşımımız doğrultusunda belirledik.
Tabi böyle iddialı gözüken listeler yaparken, tam olarak hangi kriterler içinde hareket ettiğimizi vurgulamak da önemli.
Öncelikle, Amerikan çizgi romanlarının başına “modern” sıfatını getirdiğimizde bunun karşılığı herkeste farklı olabiliyor. Sonuçta anaakım çizgi roman üretme anlayışı periyodik sıçramalarla değil, günbegün kesintisiz olarak değişiyor. Bu sebeple “modern” sıfatıyla çekilecek çizgiye karar vermek bir yerde kişisel bir tercih.
Ben bu tercihi, yalnızca son birkaç yıldaki çizgi romanlara aşina bir okurun herhangi bir alışma sürecinden geçmek durumunda kalmadan hangi Marvel çizgi romanlarını okuyabileceğini düşünerek yaptım. Bana kalırsa Marvel’ın 1996 yılında, finansal sorunlarla boğuşurken çeşitli önemli serilerini taşeron olarak Jim Lee ve Rob Liefeld’ın bağımsız stüdyolarına yaptırdığı Heroes Reborn sürecinin sonlanmasıyla beraber 1997’de Heroes Return başlığı altında girilen yeni yayın dönemi güzel bir milat oluşturuyor.
Bu yıllarda hem 5-6 fasikülü bir araya getiren cilt basımların popülaritesi artıyor ve buna bağlı olarak çeşitli yeni nesil üreticiler öykülerini bir cilde yayacak, geniş panellerin bolca kullanıldığı yeni anlatım teknikleri geliştiriyorlardı hem de Marvel’ın finansal darboğazdan kurtulmak için gerçekleştirdiği tüzel düzenlemeler sonucunda Bill Jemas etkili bir figür olarak ortaya çıkmıştı. İlerleyen dönemlerde Jemas’ın, Joe Quesada’yı önemli idari pozisyonlara getirmesiyle Marvel’da hırslı bir kreatif atılım başlamıştı. Kısacası bu listede 1997 yılından günümüze dek geçen zamanda yayınlanmış çizgi romanları dikkate alacağız, yani bir yandan Marvel’ın 25 yılı için 25 çizgi roman seçmiş gibi de olduk.
Peki burada “çizgi roman” ifadesiyle neyi kast ediyoruz? Tek bir fasikülü mü, belirli bir isim altında çıkmış cilt veya ciltleri mi yoksa bir yazarın ya da yaratıcı ekibin bir karakter, ekip ya da konsept için devamlılık halinde ürettiği eserlerin tamamını mı? Cevap sonuncusu.
Zira bu bir okuma tavsiyesi listesi ve Marvel söz konusu olduğunda tek sayılar ve mini seriler çoğu zaman tek başlarına bir tavsiye görevi görmüyorlar. Bilindik bir örnek verecek olursak 2015’teki Secret Wars serisinin böyle bir listede bir madde olarak karşınıza çıkmış olması sizin için bir okuma tavsiyesi olmayacaktır, ancak “Jonathan Hickman’ın Avengers’ı” dediğimizde kendisinin yazdığı Avengers ve New Avengers serileriyle başlayan ve Secret Wars ile final yapan süreci bir tavsiye olarak sunabiliriz. Marvel ve DC söz konusu olduğunda bir çizgi romana başlanacak en iyi noktalar, yaratıcı ekip değişiminin olduğu sayılardır. Elbette daha büyük bir kapsamın parçası olmayıp kendi başına ayakta duran mini seriler de oluyor. Yine bir örnek vermek gerekirse 2019’daki 6 sayılık Spider-Man: Life Story gibi işler bu listenin değerlendirme alanının dışında kaldılar, belki bir gün başka bir listenin konusu olurlar.
Listemizi kişisel beğeniler doğrultusunda ama ilgili çizgi romanların genel okur kitlesi üzerindeki etkisini ve popüler kültüre olan yansımalarını da göz ardı etmeden oluşturduk, yani listede hipster seçimlerimizi pek göremeyeceksiniz. Tabii seçim adedimizi 25’le sınırlamak sevdiğimiz pek çok işin de dışarıda kalmasına sebep oldu. İlerleyen bölümlerde listeye girmeyi az farkla kaçıranların birkaçına da kısaca değiniyor olacağız.
Her şeyi açıkladığımıza göre artık listemize geçebiliriz. Listenin bölümlerine aşağıdan rahatlıkla ulaşabilirsiniz:
En İyi 25 Modern Marvel Çizgi Romanı # 25 – 21
En İyi 25 Modern Marvel Çizgi Romanı # 20 – 16 – Yakında!
En İyi 25 Modern Marvel Çizgi Romanı # 15 – 11 – Yakında!
En İyi 25 Modern Marvel Çizgi Romanı # 10 – 6 – Yakında!
En İyi 25 Modern Marvel Çizgi Romanı # 5 – 1 – Yakında!