DC Comics Yazıları

Before Watchmen Gerekli Mi?

Buğra yazı dizimize bir giriş olarak yazdığı yazısında, Before Watchmen’in gereksizliğini, daha doğrusu (özellikle Watchmen’in kendisiyle “kıyaslandığında”) anlamsızlığını, benim açıklayabileceğimden çok daha net bir şekilde zaten ifade etmiş. Bu yüzden, onun yazdıklarını tekrarlamaya gerek duymuyorum.

Fakat, sadece Before Watchmen ve Watchmen için değil, “devamı” veya “öncesi” yazılıp çizilen her şeye uyarlanabilecek bir soruya, yine de ayrıca yoğunlaşmak istiyorum: Bir eserin devamının (sequel) ya da ön bölümünün (prequel) yazılması ne zaman anlamlı? Before Watchmen, bu açıdan, Watchmen üzerinde tesiri olan bir çalışma mı?

Bence bu cevaplanması çok kolay olan bir soru.

Eğer bahsedilen eserin, öyle fazla bir edebi iddiası yoksa, temel ve en önemli meselesi, eserin içinde anlatılan konu, karakterlerin başından geçenler vesaire ise, bu eserin öncesini veya sonrasını anlatan bir çalışma, elbette önemli olacaktır. Örneğin, Stephen King bugün çıkıp Dark Tower serisine bir devam, veya ön bölüm, veya başka bir ekleme yazarsa, bu Dark Tower mitosu üzerinde belirli bir etkiye sahip olur.

Bununla birlikte, belli bir edebi boyutu olan bazı eserler, eğer tek bir bölüm olarak kurgulanmamış, veya çizgi roman okurlarının aşina olacağı şekilde, bir “dünya”, veya bir “evren” içinde bir bölüm olarak kurgulanmışlarsa, bunların devam ve ön bölümleri de, aynı şekilde, belli bir anlam taşıyacaktır. J.R.R Tolkien’in, Hobbit ve Yüzüklerin Efendisi’nden sonra Orta Dünya mitosuna eklemeler yapması, oğlu ve editörlerinin bu geleneği sürdürmesi de, bu açıdan güzel bir örnektir.

Fakat, eğer bir yazar, edebi değeri olan – yani, sadece anlattığı hikayeden ibaret olmayan – ve tek başına okunması gereken, tek bir bölüm olarak kurgulanan bir eser yazmış, ve herhangi bir “devam” ya da “ön bölüm”e ihtiyaç duymamışsa, çıkıp da buna bir prequel hazırlamak, üstüne üstlük yazarı bu projenin tamamen dışında bırakmak (Before Watchmen durumundaki, asıl yazarın karşı olduğu bir proje yapmak konusundan bahsetmiyorum bile) ancak ve ancak ticari amaçlarla açıklanabilir.

Böyle bir eser çıktıktan sonra, bunu alıp okumak tabi ki bir tercih / merak meselesidir. Ancak bu devam / ön bölüm kısımlarının, eser üzerinde herhangi bir tesiri olduğunu düşünmek, iki çalışmayı aynı kefede değerlendirmek, ikisinin bundan böyle birbirinden bağımsız ele alınamayacağına inanmak… Bu düpedüz hataya düşmek anlamına gelecektir.