3 Mart – 10 Mart 2014 günleri arasında, sitemizi tamamen Stan Lee’ye ayırdık. Gündemdeki bazı tatsız gelişmeler nedeniyle, tüm yazıların eklenmesi 14 Mart’ı buldu – fakat sonuç olarak, AltEvren Stan Lee konusunda oldukça zengin bir kaynak haline geldi.
Eklediğimiz yazıların sayısı epey fazla olduğu gibi, konu da biraz karışık ve göründüğünden daha zor bir konu. Dolayısıyla, Stan Lee hakkındaki tüm yazıları bir araya getiren bu dosyamızın, bu konu hakkında her şeyi öğrenmek isteyenler için faydalı bir rehber olacağını düşünüyorum.
Stan Lee konusu, çok geniş ve “gerçeklerin” pek çok durumda bilinemediği bir mesele. Yazıların temel amacı, her zaman ve tam olarak olmasa da, şu basit sorulara cevap vermek:
– Stan Lee kimdi?
– Neden çizgi roman dünyası için bu kadar önemli bir isim?
– Kendisine bu önemi ve şöhreti kazandıran konularda, gerçekten övgü hak ediyor mu?
– Lee’nin arkasında kalan, ama ondan daha önemli figürler var mı?
– Eğer bu son iki sorunun cevabı Lee aleyhine ise, Lee’nin başkalarının emeklerini çalan bir hırsız falan olduğu mu düşünülmeli?
OKUMA LİSTESİ
Gelelim yazılara. Bunları çok kısa açıklamalarla yazıyorum, böylece ilginizi çekenleri okuyabilir, zaten bildiğiniz şeyleri, veya ilginizi çekmeyen meseleleri atlayabilirsiniz.
Şu üç yazı, olayın en önemli aktörlerini tanımak konusunda yardımcı olacaktır:
0.1 – Steve Ditko
0.2 – Jack Kirby
0.3 – Stan Lee
0 – Alan Moore’dan Stan Lee Eleştirisi – “Tüm zamanların en iyi çizgi roman yazarı” ünvanına layık görülmüş iki yazardan biri, diğerine ateş püskürüyor.
1 – Stan Lee: Tanrı mı? Şeytan mı? – Bu yazı, Stan Lee Özel Dosyasından epey önce yazdığım, temel ama bilgilendirici bir yazı. Stan Lee neden sorgulanıyor, sorgulanmalı mı, sorgulanmamalı mı? Hakkında bazı negatif konuların olması, onun çizgi roman dünyası içinde anılmamasını mı gerektirmeli?Eğer Stan Lee konusunda bir sürü yazı okumak istemiyorsanız, amacınız sadece bir fikir sahibi olmak ise, bu yazı yeterli olacaktır.
2 – Farklı Perspektiflerden Stan Lee – Eğer çizgi roman okuyorsanız, muhtemelen bütün bu yazıları okumadan da Stan Lee hakkında bir görüşünüz vardır. Bu yazı, kendisi hakkındaki farklı görüşleri listeleyen, Lee’ye “evrensel” bir bakış falan olmadığını gösteren bir yazı.
3 – Marvel Metodu ve Sıkıntıları – “Marvel Metodu”, Stan Lee’nin çizgi romanlarını yazma tekniğine verilen ad. Bu yazının, özel dosya içindeki en önemli yazı olduğunu söyleyebilirim, zira Stan Lee’nin çizgi romanlarını nasıl yazdığını anladığınız anda, zaten kendisinin neden tartışıldığını da, bu tartışmaların doğasını da, bir anda anlıyorsunuz. Marvel Metodu’nu tam olarak anlamak, Stan Lee’yi anlamak için çok çok önemli – bunun önemininin altını yeteri kadar çizmek mümkün değil.
4 – Neden Pek Çok Şeyi Bilemiyoruz? – Bu Stan Lee konusu neden bu kadar zor? Neden bu kadar fazla yazı gerektiriyor? Bilinmesi gereken ne varsa söylesek de bitse olmaz mı?
5 – Stan Lee: Neler Biliyoruz? – Tüm bilemediklerimize rağmen, bu konuyu anlamamızı kolaylaştıracak 10 kesin bilgi.
6 – Amazing Spider-Man # 14 İncelemesi – Stan Lee’nin Green Goblin’i yarattığını hepimiz biliyoruz. Ama, acaba gerçekten yarattı mı?
7 – Amazing Spider-Man # 18 İncelemesi – Bir önceki Spider-Man incelemesi şart olmasa da, bu kesinlikle okunması gereken bir yazı. Stan Lee’nin tüm başarıları bir yana, pek çoğumuz onu sadece Spider-Man’in yaratıcısı ve yazarı olarak tanıyoruz. Ama bu görüş ne kadar doğru?
8 – Stan Lee’den Neden Nefret Ediyoruz!? – Stan Lee’yle bir alıp veremediğim mi var? Adamın imajını zedelemek için neden bu kadar uğraşıyorum? Uzun bir özel dosyayı bitirmek için kişisel bir yazı.
Tavsiye Ek Kaynaklar (Tümü İngilizce)
Gary Groth – Jack Kirby Röportajı – 1 Numaralı yazıda alıntıladığım, son derece uzun, ama bence bir o kadar da keyifli bir röportaj.
Ask Chris # 178 – Buradaki ilk yazının “FS” mantığına benzer bir mantıkla yazılmış, uzun bir Lee – Kirby – Ditko yazısı.
A Failure to Communicate: Part Three – Jack Kirby, Stan Lee ve Silver Surfer hakkında kısa bir makale
The Top 25 Stan Lee Solo-Creator Theories – Bütün bu karakterleri Stan Lee’nin yaratmış olduğuna dair sunulan kanıtlarla dalga geçen bir makale, son derece Kirby yanlısı bir siteden.
Stan Lee, Jack Kirby et al…The Birth Of The Marvel Universe – Stan Lee, Kirby ve şirkette çalışan diğer kişilerin rollerine yoğunlaşarak, Marvel Evreni’nin doğuşunu değerlendirmeye çalışan bir başka makale.
Who Did What – Jack Kirby – Stan Lee ortaklığında kim ne yapıyordu?
The Never-Ending “Who Created Spider-man” Debate – “Spider-Man’ı kim yarattı?” sorusuna cevap arayan bir makale – yazar, siteden de anlaşılacağı üzere, oldukça Kirby yanlısı, ve Spider-Man’ın yaratım sürecinde Kirby’nin kayda değer bir rol oynadığını düşünüyor. Bu noktada vardığı çıkarım benimkinden oldukça farklı.
Spider-Man: The Case for Kirby – Aynı şeyi, yani Kirby’nin Spider-Man’ı yaratma konusunda önemli olduğunu savunan bir başka makale – bir öncekinden farklı olarak, yazıda ağırlık Kirby’ye verilmiyor, yani “Spider-Man’ın yaratılmasında en önemli rol neden Kirby’ye aitti?”den ziyade, “Kirby herhangi bir rol oynadı mı?” gibi daha iddiasız bir soru soruluyor.
How I Created Spider-Man – Stan Lee’nin Spider-Man’ı nasıl yarattığını açıklayan makalesi
Blinded By The Hype: An Affectionate Character Assassination – Alan Moore’un yazdığı Stan Lee makalesi. Bu dosyada 0 numara olarak gözüken haber oldukça yeni de olsa, Moore aslında Stan Lee konusunda yazan ilk kişilerden birisi.
In Search of Steve Ditko – Ünlü İngiliz televizyoncu Jonathan Ross, yıllardır toplum içinde gözükmeyen Steve Ditko’ya ulaşmaya çalışıyor. Alan Moore, Neil Gaiman, Mark Millar gibi pek çok önemli çizgi roman sanatçısının da yer aldığı bu belgeselin tamamını YouTube’dan izleyebilirsiniz.
Jack Kirby Belgeseli – Kirby’nin sanatını takdir etmek için faydalı olabilecek, “King” lakalplı çizeri tanıtan ve yine, pek çok önemli çizgi roman sanatçısının yer aldığı güzel bir belgesel.