Multiversity hikayesine ne kadar yoğunlaşmaya çalışırsanız çalışın, bu sayının asıl dikkat çekici yanı tabi “rehber”inde saklı. Grant Morrison tarafından yazılan bu dev çizgi roman, bize ilk kez New 52 ile yaratılan DC Multi-evreninin açık ve net bir haritasını sunuyor.
Hikayeyle başlayalım.
Multiversity Guidebook’un kayda değer bir kısmı, aslında normal bir Multiversity eseri gibi, kendi hikayesine yoğunlaşıyor. Tabi “kendi hikayesi” biraz karışık bir kullanım, zira sayıda “paralel evren atlası” bölümü dışında pek çok önemli içerik mevcut. Buna DC Multiverse’ünün Flash tarafından keşfedilmesinden, New 52’yu başlatan Flashpoint hikayesine kadar kısa bir DC tarihçesi de dahil.
Fakat ana hikayemiz, kapakta da görebileceğiniz gibi, iki Batman’in Multiverse içinde yaşanan krizle mücadele etme çabasına ayrılıyor. Earth-42’daki Little League’den gelen Dick Grayson ve Earth-17’den gelen vahşi bir Batman’i merkeze koyan bu hikaye, uyumsuz takımımızın bir önceki sayıyla hoş bir devamlılık sağlayan Sivanalar ile mücadele etmesini konu alıyor. Bu hikaye sırasında, benim şu anda incelemekte olduğum çizgi romanı buluyorlar, ve tıpkı benim biraz sonra yapacağım gibi, Multiverse haritasını anlamaya çalışıyorlar.
Bu çizgi romana bakmaları, aynı zamanda bir “hikaye içinde hikaye” anlatısına da olanak sağlıyor. Buradan, sayısal olarak DC paralel evrenlerinin sonuncusuna, Earth-51’a gidiyoruz ve Kamandi, O.M.A.C gibi Jack Kirby karakterlerini takip ettiğimiz bu evrende, yine bir “hikaye içinde hikaye” ile, başta bahsettiğim DC Multiverse Tarihi’ni okuyoruz.
Comic Book Resources’taki incelemenin yazarı, seri için “Metaversity”nin de en az Multiveristy kadar uygun bir isim olacağı yönünde bir espri yapmış ve sayıyı “tüm zamanların en DC çizgi romanı” olarak tanımlamış. Eh, tüm zamanların en “Morrison – DC” çizgi romanlarından biri olduğu kesin; yeni eserlerinden Action Comics’ten tutun, DC için yaptığı ilk çizgi roman Animal Man’e kadar, Morrison’un çizgi romanlarıyla ciddi ortak noktalar yakalayabiliyorsunuz, ama buna karşın hikaye benzersizliğini koruyor. Bu da bence sayıyı oldukça keyifli hale getiriyor.
Hikaye içinde o kadar çok katman, birbiriyle iç içe anlatılan o kadar fazla mesele var ki, bunların hepsinden bir yazı içinde bahsetmem herhalde okunmayacak uzunlukta bir yazıya yol açacaktır. Kısaca “Multiveristy’yi okuyorsanız sekiz dolarınıza (yirmi lira! Bu paraya satın alabileceğiniz ciltler var!) kıyabilirsiniz” diyorum, ve rehber kısmına geçiyorum.
Serinin ortasında sunulan Multiverse Rehberi, bu sayının tabi ki uzun vadede (?) en önemli unsuru. Ama “uzun vade”nin yanına bir soru işareti koymamız gerekiyor.
Önce temel bir “nedir, ne değildir” mantığıyla başlayalım. Multiversity Rehberi bir harita ve tüm evrenlerin açıklamalı bir listesinden oluşuyor. Harita, ilk sayının incelmesinde de paylaştığım, Multiversity’nin reklamını yaparken DC’nin sık sık kullandığı meşhur Multiverse haritasının, tüm detaylarıyla, tüm bilgileriyle sunulan bir hali. İkinci bölüm de, gerek Multiversity’de, gerek Morrison ve DC’nin eski çizgi romanlarında karşımıza çıkan belli başlı DC paralel evrenlerini listeliyor.
Burada kafa karışıklığı yaratan mesele şu: önümüzdeki günlerde başlayacak Convergence hikayesinde, DC Evreni’nin Flashpoint öncesi karakterlerin New 52 karakterleriyle bir arada kullanılacağını biliyoruz. Fakat beklediğimiz gibi, Multiversity Guidebook New 52 evrenini Earth-0 olarak tanımlarken, eski karakterler açısından fazla bir şey söylemiyor.
DC Comics’te kullanılan “Crisis” hikayeleri, bir dünyayı, bir evreni etkileyen olaylar değiller; bütün evrenleri, Multiverse’ü etkiliyorlar. Dolayısıyla, Morrison’un tanımıyla “çeşitli müdaheleler ve gözden geçirmeler ile bugünkü haline ulaşan” Earth-0’nun eski hallerinin nereden geleceği ciddi bir soru işareti.
Multiveristy Guidebook (belki serinin sonunda biraz daha heyecan yaratmak, belki de gelecek DC hikayelerine yer sağlamak amacıyla) elli iki paralel evrenin tamamını tanımlamıyor. Bunlardan yedisi, ne oldukları belli olmayan evrenler olarak soru işaretleriyle bırakılmış. Eğer eski DC kahramanları bu paralel evrenlerden birinden gelmeyecekse, bu onların Multiverse dışında bir yerden / boyuttan / oluşumdan gelecekleri anlamını taşıyor, ki Convergence gibi bir hikayenin doğası ve boyutu düşünüldüğünde, bu serinin finalinde DC Multiverse’ü üzerinde bir değişiklik daha görmemiz ihtimal dışı değil.
Yani, gerçek anlamda DC Multiverse’ü hakkında uzun vadeli bir tahmin yapmak için, Convergence hikayesinin bitmesini beklememiz gerekiyor. AltEvren’de Multiversity Guidebook’u bir kaynak olarak kullanıp, DC paralel evrenleri hakkında bir özel dosya hazırlamayı düşünüyoruz, fakat buradaki bilgilerin ne kadar sürekliliği olacağını bilmediğimiz için, bu projeyi Convergence sonuna kadar ertelemiş durumdayız.
Kısacası, Multiversity Guidebook önemli bir çalışma. Seri başlarken sitede incelemeyi düşünmediğim bu çizgi roman – benim o zaman yaptığım gibi – basit bir rehber, yalnızca bir harita olarak düşünülmemeli, zira bunları elbette içermesine karşın, normal bir çizgi romanın neredeyse iki katı uzunluğunda hikaye de içeriyor. Bu da Guidebook’u önemli bir rehber olduğu kadar, Multiversity hikayesinin kritik bir bölümü haline getiriyor.