FS - Genel Çizgi Roman Yazıları

FS 1: Marvel Ne Zaman Toparlanacak?

Warren_Worthington_III_(Earth-616)_0033

$2.99 takipçilerinin yabancı olmayacağı bir konsepte başlamak istiyorum. Bildiğiniz gibi, Formspring sayfamızda 500 civarı soru cevapladık. Bu sorulardan bazıları, deyim yerindeyse, Formspring üzerinden harcanıyor. O yüzden, zor soruları, karışık soruları, ya da kısacası, beni uzun uzun, başlı başına bir makale olacak kadar uzun yazılar yazmaya teşvik eden soruları – Formspring’den yanıtlamak yerine, bu yazı dizisiyle cevaplayacağım.

Temel amacım, özellikle çizgi roman sektörüne daha önceden göz ardı edilmiş olması mümkün olan bakış açılarından yaklaşmak; o yüzden buna imkan veren soruları tercih edeceğim. Her hafta belli bir soru olmayabilir, uzun süre hiç soru olmayabilir; Formspring’den uzun cevap yazmayacağım anlamına gelmez, öyle rahat bir konsept yani.

Bu konseptteki ilk sorumuz ise, isimsiz olarak sorulan şu soru:

DC filmlerle olsun, oyunlarla olsun, New 52 ile olsun bildiğimiz gibi zirveye oturmuş ve tüm övgüleri toplamış durum da. Marvel Avengers`la iyi bir çıkış yakalamış olsa bile, AvX v.b olaylar çukura düşmüş gibi duruyor. Toparlanmaları ne kadar sürer ?

 Bana kalırsa, bu soruda,  öncelikle şu cümleyi çok iyi irdelemek gerekiyor:

“DC filmlerle olsun, oyunlarla olsun, New 52 ile olsun bildiğimiz gibi zirveye oturmuş ve tüm övgüleri toplamış durumda.”

Bence, “övgüleri toplamış” olmak ile “zirveye oturmuş” olmanın çok farklı şeyler olduğunun altı mutlaka çizilmeli burada. Mesela hemen futboldan bir örnek vereyim, Athletic Bilbao bu sene oynadığı futbolla herkesin övgüsünü topladı, fakat sonuç olarak herhangi bir şey kazanamadılar, herhangi bir konuda “zirveye” oturamadılar. Öte yandan, oynadığı futbol kendi taraftarları hariç neredeyse herkes tarafından yerden yere vurulan Chelsea, gidip Avrupa’nın zirvesine oturdu.

Burada Marvel ile DC’yi karşılaştırırken, bu ikisi arasında bir fark olduğunu unutmamak gerekiyor. Bu iki şirketi karşılaştırmak için de, tabi filmlere ve çizgi romanlara bakmak lazım. Bu tartışmaya animasyon ve bilgisayar oyunlarını falan da eklemek mümkün; ama onları hem çok bilgili olmadığım için, hem de temel olarak çizgi roman ve filmlere göre çok ikinci planda oldukları için dahil etmiyorum.

Şimdi, çizgi romanda “övgüleri toplama” olarak baktığımızda, yani manevi olarak baktığımızda, bana kalırsa DC’nin üstünlüğünü anlatmak gereksiz. DC kesinlikle Marvel’dan iyi çizgi roman basıyor şu an. Bunu uzun uzun açıklamaya gerek yok.

Fakat, işin “zirveye oturma” kısmı aslında bakıldığı kadar basit değil. Kısa bir araştırmayla, aslında DC’nin New 52 ile kazandığı “manevi” ivmeyi, bir anlamda satış başarısına da dönüştürdüğünü görmek mümkün  – ki zaten biraz kaçınılmaz bir durum bu. New 52’nin  başladığı Ağustos ayından itibaren, DC “en çok satan çizgi romanlar” listesinde hep üst sıralarda çıkıyor. Marvel liderliği Avengers vs. X-Men ile geri alana kadar, yani Ağustos 2011 – Mart 2012 ayları arasında zirve hep DC’de kalıyor. Hatta, baktıığımız zaman, Marvel üstünlüğü almış da olsa, ilk onda daha fazla çizgi romanı olan hala DC Comics.

Ama… Bu kısa araştırmayı sadece biraz daha detaylandırdığımız zaman, her şeye rağmen çizgi romandan daha çok para kazanan tarafın Marvel olduğunu görüyoruz. New 52 tufanına rağmen, DC Ağustos 2011’den başlayıp Haziran 2012’ye kadar süren 10 aylık dönem içinde, “Dollar Share” olarak baktığımızda sadece üç ayda Marvel’ı geride bırakabiliyor – ki bunların ikisi de yüzde sıfır nokta bilmemkaçlık farklar. Geri kalan aylarda ise hep Marvel üstünlüğü var.

Buradan sizin sorunuza, yani Marvel’ın toparlanmasına ne kadar olduğu olayına bağlayacak olursak, ortaya şöyle bir saçma durum çıkıyor: Biz çizgi roman okurları olarak DC’yi yüceltsek, Marvel’ı yerden yere vursak, ve acil bir toparlanma ihtiyacı görsek de, adamlar için toparlanma gibi bir kaygı yok. Çünkü adamların amacı iyi çizgi roman basmak, efsane olacak hikayeler yaratmak değil – adamların amacı para kazanmak. Ve bunu yaptıkları sürece, üstelik de çok ciddi bir atağa geçmiş rakiplerinden daha fazla yaptıkları sürece, adamların “toparlanma” gibi bir kaygıları olacağını sanmıyorum.

Yani, evet, mesela Phoenix ile tüm X-Men üyelerinin birleşmesi absürt bir olay. Böyle şeylerin olmaması gerekiyor. Ama satmaya devam ettiği sürece (ki şimdilik ediyor, AvX çıktığı her ayda zirveyi sahiplenmiş durumda satışlarda) adamların da bir şey “toparlamaya” ihtiyacı yok.

Filmlerde de, benzer bir durum var.

Önce işin maddi kısmını yine irdeleyelim. Fazla geri gitmeye lüzum yok, zaten son dönemleri tartışıyoruz, o yüzden 2012’yi de dahil ederek son beş yılı düşünelim. 2008-2012 (Haziran ayı itibariyle) yılları arasında,  Marvel Comics filmlerinin toplam hasılatı dört buçuk milyar dolardan fazla. DC’de ise bu rakam bir buçuk milyar dolara yakın.

Marvel’a detaylı olarak bakalım. 2008 yılından bugüne kadar, Marvel çizgi romanlarından uyarlanılan 10 film vizyona girmiş. Bunlar: Iron Man, The Incredible Hulk, Punisher War Zone, X-Men Origins: Wolverine, Iron Man 2, Thor, X-Men: First Class, Captain America, Ghost Rider: Spirit of Vengeance ve Avengers.

Dediğim gibi, bu filmlerin toplam hasılatı 4.5 milyar dolardan fazla.

Marvel’ın kendi başına, tamamen bağımsız olarak çektiği Marvel Studios filmleri için ise bu hasılat 3.79 milyar dolar yaklaşık olarak.

Peki Marvel ne kadar para kazanıyor? Yani masraflar da kaale alındığında durum ne?

10 filmin tamamı için, yapılan toplam masraf 1.4 milyar dolar. Kazanılan para 4.6 milyar dolar. Bu on filmden, toplam olarak 3.2 milyar dolarlık bir net kar bulunuyor ortada.

Sadece Marvel Studios için baktığımızda ise, elde edilen net kar 2.5 milyar dolardan fazla.

DC’ye bakıyoruz. DC’nin 2008’den bu yana dört adet filmi var: The Dark Knight, Watchmen, Jonah Hex ve Green Lantern.

Elde edilen toplam hasılat 1.4 milyar dolar. Dört filmin toplam masrafı 562 milyon dolar. Kar ise, 852 milyon dolar.

Maddi Sonuç: Marvel için ortada “toparlanma” gerektirecek bir durum yok.

Burada gelecek bir yazının da ipucunu vererek noktalamak istiyorum: Bence Marvel ile DC’yi çizgi roman açısından karşılaştırmak, şu an film açısından karşılaştırmaktan daha kolay. Biri bana gelip, “DC, çizgi romanlarda Marvel’dan iyi.” derse, ben bunu düşünmeden kabul ederim – Marvel’ın karı, kazandığı parası, AvX’in en çok satan olması falan da umrumda olmaz.

Ama, “DC filmlerde Marvel’dan iyi” dediğimiz anda, burada “iyi” kelimesini çok ciddi olarak tartışmak gerekir. Şu an pek çok insan DC filmlerinin Marvel filmlerinden otomatik olarak daha iyi olduğu konusunda hemfikir – fakat ben bunun daha detaylı olarak tartışılması, ve özellikle “daha iyi” olmanın, “daha başarılı” olmanın, bu ikisi  arasındaki farkların net olarak irdelenmesi taraftarıyım.

Soruya geri dönelim. Marvel ne zaman toparlanacak? Marvel’ın toparlanmaya ihtiyacı var mı?

Bana sorarsanız, evet.

Fakat şu anki koşullar içinde, Marvel’ın pek bir toparlanma ihtiyacı hissettiğini sanmıyorum. Dolayısıyla, bir süre daha benzer çalışmalar göreceğiz muhtemelen.

Eğer ileri bir tarihe umutla bakmak istiyorsanız, Avengers vs. X-Men’in sonuna bakın. Bunun evrende büyük değişikliklere yol açacağı söyleniyordu – tabi öyle bir durum olmayabilir, fakat evrenin kendisinde bir sıfırlanma olmasa da, bazı taşların yerlerine oturtulması Marvel açısından daha parlak bir gelecek için ufak da olsa bir umut olabilir.